Chiêm ngưỡng bộ sưu tập 18 tranh cổ – báu vật Trung Hoa ở Việt Nam

Trong kho tàng nghệ thuật cổ truyền của Trung Quốc, tranh cổ luôn là những minh chứng sống động cho tài năng hội họa, tinh thần thẩm mỹ và văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc. Tại Việt Nam, việc lưu giữ và giới thiệu những tác phẩm quý giá này không chỉ góp phần bảo tồn giá trị nghệ thuật, mà còn mở ra cơ hội để công chúng hiểu sâu hơn về lịch sử, văn hóa và tri thức của nền hội họa phương Đông. 

Bài viết này xin trân trọng giới thiệu bộ sưu tập 18 bức tranh cổ quý giá, mỗi tác phẩm đều là một báu vật nghệ thuật, phản ánh tinh hoa hội họa, sự tinh xảo trong kỹ thuật và chiều sâu tư tưởng của các họa sĩ Trung Quốc qua các thời kỳ. Qua những nét vẽ, màu sắc và bố cục hài hòa, bộ tranh không chỉ là kho báu của quá khứ mà còn là nguồn cảm hứng sống động cho nghệ thuật hiện đại, gắn kết giữa hai nền văn hóa Việt – Trung. 

Chúng tôi hy vọng rằng, bài viết này sẽ là cầu nối để độc giả chiêm ngưỡng, tìm hiểu và trân trọng những giá trị tinh hoa mà các bức tranh cổ mang lại, góp phần lan tỏa vẻ đẹp nghệ thuật vượt không gian và thời gian. 

Hiện tại, 18 bức tranh nằm trong bộ sưu tập cá nhân ở Việt Nam, do Nền tảng Cổ vật Việt Nam quản lý.

1. Mười hai Vị Hoàng Đế nhà Thanh

12 vi vua nha thanh painting of 12 qing dynasty kings watermark

Nhà Thanh (1644–1912) có tổng cộng 12 vị Hoàng đế cai trị sau khi nhập quan vào Trung Nguyên (tính từ Hoàng đế Thuận Trị cho đến Phổ Nghi). Các bức tranh vẽ chân dung của 12 vị Hoàng đế này là những bảo vật lịch sử quan trọng, được gọi chung là “Chân dung 12 vị Hoàng đế nhà Thanh” (清代十二帝画像 – Qīngdài shí’èr dì huàxiàng).

Bức tranh dài 3,9m, cao 0.25 m

2. Thanh Minh Thượng Hà Đồ

Thanh minh thuong ha do qingming festival above the river watermark

Thanh Minh Thượng Hà Đồ (清明上河圖 – Qīngmíng Shànghé Tú) là một trong những kiệt tác hội họa vĩ đại nhất và nổi tiếng nhất trong lịch sử nghệ thuật Trung Quốc, thường được mệnh danh là “Mona Lisa của Trung Quốc”.

Bức tranh dài 2,5m, cao 0,25 cm, chất liệu da dê, khoáng thạch.

3. Đế Vương Đồ

Tranh de vuong do thoi nha han image of emperors and kings 1

Thuật ngữ “Đế Vương Đồ” thường được dùng để chỉ một kiệt tác hội họa cổ nổi tiếng của Trung Quốc mang tên “Lịch Đại Đế Vương Đồ Quyền” (歷代帝王圖卷), hay còn gọi là “Thập Tam Đế Đồ Quyền” (十三帝圖卷). Đây là một trong những bức chân dung tập thể quan trọng nhất về các vị Hoàng đế trong lịch sử Trung Hoa.

4. Bách Điểu Triều Hoàng Đồ

Tranh ve 100 loai chim painting of 100 birds by a ming dynasty artist watermark

Bách Điểu Triều Hoàng Đồ (百鳥朝鳳圖 – Bǎiniǎo Cháofèng Tú) là một đề tài hội họa và trang trí truyền thống vô cùng phổ biến trong văn hóa Á Đông, đặc biệt là ở Trung Quốc và Việt Nam. Tên gọi này có nghĩa đen là “Trăm Loài Chim Chầu Phượng Hoàng” (hay còn gọi là Bách Điểu Triều Phụng).

5. Hàn Hi Tái Dạ Yến Đồ

Tranh ve cuoc song vua han hi nha han paintings of the life of king han xi during the han dynastypaintings of the life of king han xi during the

Hàn Hi Tái Dạ Yến Đồ (韓熙載夜宴圖 – Hán Xīzǎi Yèyàn Tú), nghĩa là “Bữa tiệc đêm của Hàn Hi Tái”, là một trong những kiệt tác hội họa quan trọng nhất và nổi tiếng nhất trong lịch sử nghệ thuật Trung Quốc.

6. Bộ Liên Đồ

Tranh don tiep su gia thoi nha duong receiving embassies in the tang dynasty watermark

Bộ Liên Đồ (步輦圖 – Bù Niǎn Tú), nghĩa là “Bức Tranh Kiệu Bộ Hành”, là một kiệt tác hội họa lịch sử nổi tiếng của Trung Quốc thời nhà Đường. Tác giả của bức họa này là Diêm Lập Bổn, một trong những họa sĩ được kính trọng nhất đầu thời Đường (618 – 907). Bức “Bộ liên đồ” miêu tả lại cảnh hoàng đế Đường Thái Tông Lý Thế Dân đón tiếp các sứ giả Tây Tạng.

7. Đảo Luyện Đồ

Tranh mau tu giao huan nha minh painting of mother and child teaching ming dynasty watermark

Bức tranh “Đảo Luyện Đồ” (搗練圖 – Dǎo Liàn Tú)  là một tác phẩm tranh sinh hoạt cung đình miêu tả cuộc sống của phụ nữ (chủ yếu là các cung nữ hoặc quý phụ) thời nhà Đường, tập trung vào các công đoạn chế biến lụa tơ tằm để may quần áo mùa đông.

8. Hán Xuân Cung Hiểu Đồ

Tranh han xuan cung paintings of life in the han dynasty palace watermark

Hán Cung Xuân Hiểu Đồ (漢宮春曉圖), tạm dịch là “Buổi Sáng Mùa Xuân trong Cung Điện Nhà Hán”, là một trong những kiệt tác hội họa Trung Quốc cổ đại nổi tiếng nhất, đặc biệt thuộc thể loại “Sĩ Nữ Đồ” (tranh vẽ mỹ nữ quý tộc).

Bức tranh dày 2,65m, cao 0,25m, vẽ bằng da dê và khoáng thạch.

9. Phù Dung Đồ

Tranh quoc hoa nha thanh qing dynasty national flower painting watermark

Phù Dung Đồ (芙蓉圖 – Fú Róng Tú), hoặc một bức vẽ cùng chủ đề hoa trong thể loại Mặc Hoa (tranh hoa vẽ bằng mực). Sử dụng mực đen đậm nhạt (thủy mặc) để tạo hình hoa, lá và cành, với nét vẽ mạnh mẽ nhưng thanh thoát, không chú trọng chi tiết mà tập trung vào khí chất.

10. Khổng Môn Đệ Tử Tượng Đồ

Khong tu de tu tuong do image of confucius disciples watermark

Bức tranh này tập trung miêu tả các đệ tử và những nhân vật liên quan đến Khổng Tử. Sự xuất hiện của các tên như Nhan Tổ (Nhan Hồi), Nhiễm Canh, Hữu Tử (Hữu Nhược), Vu Mã Thi, Quý Lộ (Tử Lộ), và Mạnh Ý (Mạnh Ý Tử) khẳng định chủ đề Nho giáo cổ điển. Họa sĩ vẽ chân dung: 蔡龍子畫 (Thái Long Tử Họa).

11. Nữ Sử Châm Đồ

Tranh nu su cham do 1

Nữ Sử Châm Đồ (女史箴圖 – Nǚshǐ zhēn tú), là một trong những tác phẩm hội họa Trung Quốc nổi tiếng và quan trọng nhất trong lịch sử. Tác giả (Truyền thuyết) thường được gán cho đại danh họa Cố Khải Chi (顧愷之) (khoảng năm 345 – 406), thời Đông Tấn. Đây là một trong những tác phẩm tranh cuộn sớm nhất còn tồn tại của Trung Quốc. Mặc dù các học giả hiện đại cho rằng bản hiện tại có thể là một bản sao chép (copy) được thực hiện vào khoảng thế kỷ thứ 5 đến thế kỷ thứ 8 (thời nhà Đường), nó vẫn là bản sao trung thực nhất về phong cách vẽ tranh nhân vật sơ khai của Trung Quốc.

12. Hổ Khâu Tiễn Biệt Đồ

Tranh ho khau thiet biet do feng shui painting of the huqiu tiebie tu watermark

Tranh có chiều dài 3,85m. Tranh phong cách thủy mặc (mực nước) kết hợp màu sắc nhẹ, miêu tả núi non hiểm trở, cây tùng/thông, suối và các ngôi nhà ẩn dật, ruộng bậc thang.

13. Ngô Trung Thắng Khái Đồ (cảnh đẹp ở Tô Châu)

Tranh son thuy canh dep o to chau suzhou landscape feng shui painting watermark

Tranh “Ngô Trung Thắng Khái Đồ” (chữ Hán: 吳中勝概圖) là một kiệt tác hội họa phong cảnh nổi tiếng của danh họa Văn Trưng Minh (Wen Zhengming) thời nhà Minh (Trung Quốc), là một bức tranh cuộn (scroll painting) Trung Quốc, mô tả phong cảnh sơn thủy (núi và nước), thường được gọi là Sơn Thủy Đồ, theo phong cách thủy mặc, nói về cảnh đẹp ở Tô Châu.

14. Thu Sơn Xuất Cốc Đồ

Tranh thu son xuat cu do autumn mountain dwelling scene painting qiushan chuju tu watermark

Thu Sơn xuất Cốc” (秋山出谷圖), có nghĩa là “Mùa thu núi ra khỏi thung lũng” được vẽ bởi họa sĩ Vương Huy (王翬), tự là Thạch Cốc (石谷), một họa sĩ nổi tiếng thời nhà Thanh (Trung Quốc). Vương Huy là một trong Tứ Vương (Tứ Đại Họa Sư) nổi tiếng nhất của thời kỳ đầu nhà Thanh, cùng với Vương Thì Mẫn, Vương Giám và Vương Nguyên Khải.

15. Tước Ưng Đồ

Tranh chim ung trang thoi nha thanh a painting of a white falcon from the qing dynasty 1 wartermark

Tước Ưng Đồ (chữ Hán: 雀鷹圖) là tên gọi của một tác phẩm hội họa nổi tiếng trong lịch sử mỹ thuật Trung Quốc. Bức tranh dài 3,9m.

16. Khê Sơn Ngư Ẩn Đồ

Tranh an ngu can long ngu che a painting by emperor qianlong 1

Tranh được vẽ bởi  Đại danh họa Đường Dần (唐寅 – Tang Yin, tự là Bá Hổ) thời nhà Minh (1470–1523). Đường Bá Hổ là một trong “Ngô môn tứ tài tử” (Bốn tài tử đất Ngô) và là một trong “Tứ đại Minh gia” (Bốn danh họa lớn đời Minh). Tranh sơn thủy của ông kết hợp tinh hoa của nhiều trường phái.

17. Vạn Hữu Đồng Xuân Đồ

Tranh quoc hoa thoi nguyen qing guohua of the yuan dynasty watermark

Bức tranh cuộn “Xuân Vạn Vật” này được sáng tác bởi họa sĩ thời nhà Thanh, Tiền Duy Thành. Bức tranh cuộn miêu tả hàng chục loài hoa sinh trưởng theo mùa, được sắp xếp dày đặc và gọn gàng theo kích thước, sử dụng kỹ thuật khắc họa cành cây gãy. Lá và cánh hoa được vẽ bằng phương pháp không xương, tạo nên những hình khối sống động như thật.

18. Bách Tuấn Đồ

Tranh quyen ve ngua cua hoa si lang the ninh lang shinings giuseppe castigliones horse scroll painting 5

Bách Tuấn Đồ (百駿圖) là một trong những kiệt tác hội họa nổi tiếng nhất của Trung Quốc, đặc biệt là triều đại nhà Thanh. Đây là một bản tranh quyển (picture book) đặc biệt của Họa sĩ Lang Thế Ninh (郎世寧), tên thật là Giuseppe Castiglione (1688 – 1766). Ông là một họa sĩ và nhà truyền giáo Dòng Tên người Ý, phục vụ trong triều đình nhà Thanh.

Nguồn: Nền tảng Cổ Vật Việt Namwww.covatviet.vn

Trả lời